DEHB’li bir çocuğunuz varsa, DEHB’nin getirdiği zorlukları azaltmak ya da yönetmek, çocuğunuzun hayal kırıklığı yaşamaması, hayatını rahat bir şekilde devam ettirebilmesi için sizin çok çaba göstermeniz gerekecektir. Üstelik bu çabayı ne kadar erken gösterirseniz ve istikrarlı davranırsanız o kadar iyi. Peki sizi neler bekliyor? Nasıl davranmalı, ne gibi bilgilere hakim olmalısınız?
DEHB’li çocuğunuza destek olurken sürekli aklınızda tutmanız gerekenler:
DEHB’li olmak demek genellikle yönetici işlevlerde bir sorun olması demektir. Bu da beraberinde, bir şeyi önceden düşünme, planlama, organize etme, dürtüleri kontrol etme ve görevleri tamamlama gibi konulardaki beceri eksikliğini getirir. Diğer bir deyişle,DEHB’li bir çocuğunuz varsa, o bu becerileri kazanana kadar, ona destek olmanız gerektiği anlamına gelir. Ve tabi bu becerileri kazandırmak için gerekli yapıyı kurmanız gerektiğine de…
Çocuğunuzun davranışları size ne kadar umursamaz, rahatsız edici, hayal kırıklığı yaratıcı, hatta utanç verici gelse de, öncelikle kasten böyle davranmadığını bilmeniz gerekiyor. O da sizin ona söylediğiniz gibi, masada oturup bir seferde ödevini yapıp kalkmayı, odasını toplu tutmayı, eşyalarını sağda solda unutmamayı arzu ediyor… Sadece nasıl yapacağını bilmiyor. Gösterdiği çabadan dolayı zorlanırken, bir de bunları bizzat yaşayan kişinin neler yaşadığını düşünün. Birazcık sabır, sevgi ve destekle evinizde hayat daha rahat ve keyifli olabilir.
DEHB ve aile yaşamı
Ailenin bir bireyinin DEHB’li olmasının aile yaşamınızı nasıl etkileyeceğini tam olarak biliyor musunuz? DEHB’nin getirdiği bazı davranışların ailenizi nasıl karmaşaya sürükleyebileceğini? Aşağıdaki liste, sizi nasıl bir hayatın beklediği hakkında kafanızda bir şeyler oluşturmanıza yardımcı olabilir:
- Çoğunlukla söylediklerinizi duymazlar, bu yüzden de onlara verdiğiniz görevleri yapmazlar.
- Dağınıktırlar, kolay hazırlanamazlar.Bu sebeple bir yere gidileceğinde, toplu bir aktivite yapılacağında kendinizi sürekli onu beklerken bulursunuz.
- Bir işe başlar, sonra başka bir şey dikkatini çeker ve işi yarım bırakır… Arkasını toplamak zorunda kalırsınız.
- Siz müsait misiniz, söylediği şey uygun kaçar mı düşünmeden, olur olmaz zamanlarda söze girer, ilgi bekler.
- Düşünmeden, aniden lafa girdiği için, bazen söylememesi gereken şeyleri ağzından kaçırabilir.
- Çok kolay uykuya dalamaz.
- Hiperaktif olanlar, kıpır kıpır, sürekli hareket etmek ister, tehlikeli olabilecek davranışlarda bulunurlar.
Ailenin diğer çocukları
Ailede DEHB’li olmayan çocuklar da varsa işler herkes için biraz daha zorlaşabilir:
- Anne-baba tüm ilgisini DEHB’li çocuğa yönelttiği için, DEHB’li olmayan çocuklar ihtiyaç duydukları desteği bulamayabilirler.
- Yaptıkları herhangi bir yanlış davranış sebebiyle daha fazla tepki alır, başarıları için yeteri kadar takdir görmeyebilirler.
- Onların da çocuk olduğu unutulur, DEHB’li kardeşe destek konusunda anne-babalarına yardımcı olmaları beklenebilir.
- Tüm bunlar yüzünden DEHB’li kardeşine sevgi beslemek yerine kin ya da kıskançlık duyabilir.
Anne-babalar
Bu süreçte belki de en fazla iş anne-babaya düştüğü için, en fazla etkilenenler de onlar:
- DEHB’li bir çocuğun beklentilerini karşılamak, sürekli takipte olup destek vermek hem bedenen hem de ruhsal olarak yorucu olabilir.
- Söylediklerini duymayan biriyle konuşmak, anne-babada hayal kırıklığı yaratabilir.
- Çocuklarının davranışlarının nasıl sonuçlanabileceğini, başına neler gelebileceğini düşünmek anne-babayı endişelendirebilir, strese sokabilir.
- Tüm bunlar anne-babayı sinirli bir insana dönüştürebilir. Sonra da çocuğuna sinirlendiği için suçluluk duyan birine…
- Çocuğunun aksine, anne ya da baba dakik, her anı planlayan, her detayı hatırlayan, dikkatli biriyse çocuğunun davranışlarını anlamakta zorluk yaşayabilir.
Evde tüm bunlar yaşanırken, sakin ve istikrarlı kalmak ne kadar mümkün? Eğer huzurlu bir evin anahtarı buysa, bazı pratik taktikleri denemeye değer…